Sınır;
Bir güç meselesi,
Bir düzen meselesi,
Biz ve onlar arasındaki ayrım,
Ben ve öteki arasındaki fark,
Bir dünya kurabilme meselesi.
***
Her şeyin yeri belli olsun isteriz. Bu, düzenli/belirli/kesin bir dünya oluşturma talebidir. Bu da ancak sınırlarla olur.
Kişi sınır çizer. Bu, onun güç gösterisidir. Dünya karşısında ve diğer insanlar karşısında kendi yerini ve “diğer”in yerini belirler. En önemli sınır koyma biçimlerimizden biri dildir mesela. Bir “şey”e o şey deriz, şeylere isim veririz ve bir sınır çizeriz.
***
Sınır denilince şunlar gelir akla: Benim sınırım nerede başlar ve senin sınırın nerede biter? Sınır durumunu nasıl tesis etmeliyiz? Çatışacak mıyız yoksa uzlaşacak mıyız bunun için? Neyle veya kime göre sınır çizilmelidir? Sınır esneyebilen bir şey midir? Konjonktüre göre değişebilir mi? Sınırsız dünya mümkün mü? Bir sınırın olmadığı durumda özgürlükten bahsedilebilir mi?
***
Bakın etrafınıza. Her yerde bir sınır kavgası. Köye bakın mesela. Tarlanın sınırıdır konu. Bir karış sen geçtin, iki karış o geçti.
Evinize bakın mesela. Bu oda benim, bu yatak benim. Kimse girmesin buraya.
İlkokulda çocuklara bakın mesela. Sıranın üzerine çizgi çizip sıra arkadaşımıza “bu çizgiyi geçmeyeceksin” dediğimiz günleri ne çabuk unuttuk.
Bir sınıfa bakın mesela. Bir hocanın dokunulmaz olduğu kürsüye gözünüz takılır. Kürsünün sınırı vardır orada da.
Liste uzar da gider.
***
Ama belki de en büyük sınır kavgası insanın dünyayla olan kavgasıdır. Bir türlü sığamaz insan şu koca dünyaya. Onun sınırını merak eder. Zorlar sınırlı imkânlarını. İnsan kendine daha çok yer açmak için zorlar dünyanın sınırlarını belki de. Uzaya çıkar ya da atomun bile altına iner. Zaman makinesi hayali kurar. Zamanın da zorlar sınırlarını.
Ama bilmez. Hele ki rehberi aklıysa yolda kalır da gidemez daha öteye. “Havsalam almıyor” der ve kalır orada. Fakat ıskaladığı bir şey vardır. Yola yanlış rehberle çıkmıştır. Akıl tabi ki olmazsa olmazdır. Ama ondan da öte bir kalbin rehberliğine ihtiyaç vardır.
***
Akla sığmayan kalbe sığar belki… Kim bilir?.. İş kalbe gelince sınır kavgasının lafı mı edilir?..
Ve bir sınırı varsa eğer kalbin, o sınır kimin elindedir? Kalbi, kalbi verene teslim etmek gerekir.
